Bouwproject: Schuur
Beschrijving Schuur
Nieuwbouw cohousingproject met 8 wooneenheden. Op het terrein bevinden zich 2 bestaande gebouwen: de villa en het koetshuis. De villa wordt gesloopt en maakt ruimte voor de nieuwe cohousing. Er wordt een gebouw gerealiseerd met een minimale milieu-impact binnen de randvoorwaarden van een betonstructuur. Het koetshuis wordt gerenoveerd tot gemeenschappelijke ruimte met maximaal gebruik van in- en ex-situ hergebruikmaterialen.


Specificaties Schuur
- TypologieCohousing: 8 wooneenheden
- LocatieSint-Amandsberg
- Opdrachtgever excl. BTWSchuurschap
- Architect2PK architecten
- BouwmethodeNieuwbouw: betonskelet, houtskelet, Koetshuis: massiefbouw
Circulaire ambitie(s) Schuur
- Materialen hergebruiken
- De milieu-impact van materialen minimaliseren
- Het gebouw aanpasbaar maken
- Het gebouw optimaal benutten
Tijdlijn Schuur
Voor de bouwstructuur van de nieuwe cohousing werden de pistes CLT en houtskeletbouw onderzocht. Omwille van economische redenen en stabiliteitsredenen werden deze pistes weerhouden.
Er werd geopteerd om te werken met een betonstructuur omwille van de volgende redenen:
- Het volume is onderkelderd (maximaal aantal woonunits binnen bescheiden volume + gedeelde ruimte). Een betonvrij gebouw was dus sowieso geen optie.
- Elke unit is een apart brandcompartiment
- Belang akoestisch comfort
- De buitenwanden en een centrale binnenwand zijn dragend (lijnlasten); de vloeren dragen van links naar rechts. Hierdoor kan er in de wanden minder beton gebruikt worden.
Voor de optopping werd gekozen voor een houtskelet (licht).
2PK architecten kwam in contact met LabLand in het kader van het Vlaanderen Circulair Project "Platform voor Circulaire Bouwknopen". Op dit moment werkte het architectenbureau reeds aan een voorontwerp voor het project Schuur.
Een eerste cocreatiesessie startte met een korte inleiding waarin een aantal basisconcepten van het circulair bouwen op een rijtje werden gezet. Hierna werden de bestaande plannen (versie 23/08/2022) geanalyseerd en getoetst aan 5 circulaire strategieën: hergebruik, aanpasbaarheid, demonteerbaarheid, energie-inhoud en lange levensduur.
Bij het ontwerp van de units werd gestreefd naar een mix van grote en kleine units. Daarnaast wenst het architectenbureau in te zetten op de interne aanpasbaarheid van de verschillende units. Ondanks er binnen de huidige regelgeving slechts één unit effectief opgesplitst kan worden (max. 8 units), werd in de cocreatiesessie Circulaire Strategie bekeken hoe de toekomstige aanpasbaarheid van het gebouw kan worden geoptimaliseerd.
- Scenarioplanning & typologie
De cohousing bestaat uit 7 units, waarvan 3 duplex appartementen. De duplex appartementen hebben 2 toegangen (één op elke verdieping) en zijn van voldoende grootte op beide verdiepingen, waardoor ze opgesplitst zouden kunnen worden in 2 kleinere woningen. Hiervoor dient de vide wel te worden dichtgemaakt.
Het architectenbureau onderzoekt de opties om de duplex-units om te vormen tot units op één enkele verdieping.
- Vrije verdiepingshoogte
In de voorgelegde plannen bedraagt de vrije verdiepingshoogte van het gelijkvloers 2,65m. De gedeelde ruimtes bevinden zich in de kelderverdieping.
Het verhogen van de plafondhoogte van de gelijkvloers verdieping naar 2,80m zou een andere toekomstige functiewijziging van het gelijkvloers mogelijk maken (vb. extra gedeelde ruimte, kantoorruimte…). De duplexunit (unit 2) op de gelijkvloerse verdieping dient dit geval te worden opgesplitst.
- Logische draagstructuur
De dragende binnenwand loopt dwars door de units. Door deze binnenwand te vervangen door betonnen kolommen, vergroot de interne aanpasbaarheid.
- In-situ hergebruik van de gevelsteen van de villa
De ambitie is om de volledige nieuwe buitengevel van de cohousing op te bouwen uit recuperatie gevelsteen. Hiervoor worden de gevelstenen van de bestaande villa hergebruikt (gemetst met kalkmortel of bastaardmortel). Indien deze hoeveelheid niet volstaat, wordt deze aangevuld met stenen uit ex-situ recuperatie.
- Afwerkingsmaterialen uit in- en ex-situ recuperatie
Ook voor de afwerkingsmaterialen wordt geopteerd voor recup. Er werden reeds enkele elementen geselecteerd uit de villa die hiervoor in aanmerking zouden kunnen komen (vb. binnendeuren, tegels). De uiteindelijke keuze zal afhangen van de definitieve kopers, die op dit moment nog deels onbekend zijn.
Om een meer concreet zicht te hebben op de constructie-elementen en materialen die zich lenen tot hergebruik, dient een hergebruikinventaris opgemaakt te worden.
- Maximaal in-situ hergebruik van het koetshuis
De bestaande houtstructuren in het koetshuis worden maximaal gerecupereerd. Er wordt vermoed dat vooral de hoofdbalken hiervoor in aanmerking zullen komen omwille van aanwezige houtrot. Ook de buitenwanden uit rood gevelmetselwerk en de dakpannen worden bewaard.
- In-situ stockage
De piste wordt onderzocht om het koetshuis tijdens de werken in te zetten als opslagplaats voor hergebruik materialen. Dit maakt stockage op de het terrein mogelijk. Ook in de kelder kunnen materialen gestockeerd worden.
- Vaste vloer met verplaatsbare binnenwanden en technieken
Om de interne aanpasbaarheid van de woonunits te garanderen, dienen de binnenwanden zodanig te worden uitgevoerd dat deze eenvoudig te demonteren zijn in de toekomst. Bij deze piste dient rekening gehouden te worden dat de vloerafwerking onder deze wanden dient door te lopen. Dit heeft een impact op de volgorde waarin de werken kunnen uitgevoerd worden.
- Bereikbare en flexibele technieken
Bijzondere aandacht dient te gaan naar de plaatsing en afstemming van de technieken:
vb. plaatsing van de technieken in een verlaagd plafond of het leggen van de technieken in de vloer met horizontale leidingenplint rondom buitenmuren unit
vb. plaatsing van de vloerverwarmingscircuits
- Scenarioplanning & typologie
De cohousing bestaat uit 8 units, waarvan 1 duplex appartement. De binnenwanden tussen de slaapkamers worden opgevat als niet-dragende flexibele binnenwanden, waardoor deze ruimtes eenvoudig kunnen worden samengenomen, afhankelijk van wijzigende woonnoden.
- Vrije verdiepingshoogte
De vrije verdiepingshoogste van de gelijkvloers werd verhoogd naar 2,80m in functie van mogelijke toekomstige functiewijziging. Daarnaast werd een gedeelte van de gelijkvloerse verdieping ingericht als cowerkplek.
- Logische draagstructuur
De dragende binnenwanden lopen gelijk met de scheidingswanden van de units. Hierdoor blijft de mogelijkheid tot interne aanpasbaarheid van de woonunits bewaard.





