Bouwproject: Greenhouse

Wat is de circulaire ambitie?

Het toepassen van een isolerende uitvullaag met een zo laag mogelijke milieu-impact en een zo hoog mogelijke hergebruikspotentie. Dat voldoende drukvast is en bijdraagt tot de gewenste U-waarde.

Welke opties zijn hoe (met welk instrument) overwogen en onderzocht?

In samenwerking met Recycork en Buidlwise, wil het bouwteam de drukvastheid van kurkkorrels als losgliggende isolerende egalisatie laag testen. Een eerste experiment op laboschaal wordt getest bij Eltherm. In een tweede experiment worden de verzakking in relatie tot het grondwaterpeil opgemeten door Buidlwise eenmaal de vloeropbouw is uitgevoerd. Het pakketopbouw van het gelijkvloers heeft de volgende opbouw:

• 1 cm  - Vloerafwerking
• 8 cm - Cementgebonden dekvloer (1,7 λ)
• Geotextiel
• 14 cm - Kurkkorrels (0,047 λ)
• Geotextiel
• 30 cm - Schelpen (2.0 λ)
• Geotextiel 
   
• Eerste experiment op 04/06/2025.
  Eerst hebben we getest of de kurkkorrels zich vlot lieten egaliseren aan de hand van afreilatten. Door de structuur van de korrels (6 mm) bleek dit efficiënt te verlopen. De vlakheid was tevens binnen de toleranties. Het kruipgedrang van de kurkkorrels was gering, zelfs na ballast. Deze ballast werd opgedreven tot een totaal gewicht van ca. 150 kg. Aan de hand van een niveaumeting constateerde we op dat moment een indrukking van ca. 7 %. Eltherm verwacht geen verdere toename van zetting na de belasting van de chape. We zagen quasi geen verschillen tussen belasting van ca. 100 kg en die van 150 kg. We gaan nog een test uitvoeren om de kurkkorrels te kunnen verblazen (in functie van opschaling).
• Tweede experiment nog te plannen.
  Het in-situ opmeten van de verzakking in relatie met het grondwaterpeil in de opvullaag door Buidlwise. Dit experiment zal doorgaan wanneer de vloeropbouw reeds geplaatst.

Welke beslissing werd uiteindelijk gekozen en waarom?

De combinatie van schelpen, kurkkorrels en 8 cm gewapende cementchape werd reeds getest in een proefopstelling aan KU Leuven, zoals beschreven in de masterproef ‘Vloeropbouw met kurkisolatiekorrels’ van D. Caes en D. Wolfs (KU Leuven, [2015-2016]). Uit de analyse bleek dat de 8 cm gewapende cementchape als één geheel voldoende sterkte biedt, waardoor de invloed van de ondergrond beperkt is. Uit het eerste experiment wordt er geconcludeerd dat de kurkkorrels voldoende drukvast zijn onder de belasting van 8 cm gewapende cement chape. In samenwerking met de EPB-verslaggever van Begreen@home.be wordt een alternatief onderzocht. Met een U-waarde van 0,23 W/m²K voldoet het vloerpakket ruimschoots aan de minimumeis voor 2024. Ook de kurkorrels beantwoorden aan de vooropgestelde eisen.

Hoe is deze beslissing uitgevoerd en eventueel bijgestuurd?

Deze beslissing is nog niet uitgevoerd.

Wat is de circulaire ambitie?

Om het gebruik van nieuw materiaal me een grote milieu impact te beperken, werd onderzocht hoe het benodigde volume beton tot een minimum kon worden beperkt.

Welke opties zijn hoe (met welk instrument) overwogen en onderzocht?

Reeds in het ontwerp wordt er gekozen voor funderingssleuven in de plaats van een funderingsplaat om materiaal uit te sparen. De draagmuren zijn zo gepositioneerd dat ze de logische draagstructuur volgen en toekomstige aanpassingen mogelijk maken zonder dat de draagstructuur hinder vormt. In samenwerking met de ingenieur, Cacul, worden de essentiële secties van de sleuven berekend en uitgetekend. De funderingssleuven reiken net boven het maaiveld. Waar mogelijk, worden ze opgemetseld met één steens betonmetselwerk tot het niveau van de kimblokken. 

Welke beslissing werd uiteindelijk gekozen en waarom?

Er is gekozen voor de combinatie van funderinngssleuven gemetste betonmetselwerk. 

Hoe is deze beslissing uitgevoerd en eventueel bijgestuurd?

De funderingssleuven zijn uitgevoerd op midden juli 2025.

Wat is de circulaire ambitie?

Het doel was om de milieu-impact van materialen te minimaliseren, de kansen op hergebruik te maximaliseren, weersonafhankelijk te kunnen bouwen én een snelle bouwtijd te realiseren. Al snel kwam prefabricerende houtskeletbouw als geschikte bouwmethode naar voren. De centrale vraag werd daarbij: hoeveel hergebruik kan er binnen houtskeletbouw effectief worden gerealiseerd?

Welke opties zijn hoe (met welk instrument) overwogen en onderzocht?

• Optie 1:
  Het hergebruiken van structureel houten balken, kolommen en platen uit materialen banken. Hiervoor werd contact gelegd met de Materialenbank Trovo Gent en de potentiêle balken uit de catalogus overlopen.
• Optie 2:
  Het hergebruik van materialen in een gesloten kringloop binnen het houtbouw atelier van Omniwood BV.

Welke beslissing werd uiteindelijk gekozen en waarom?

• Optie 1:
  Omniwood gaf aan dat het aanleveren van gerecupereerde houten balken en kolommen bij de productie van geprefabriceerde houtskeletbouw niet wenselijk is vanwege het risico op metaalresten zoals nagels of schroeven, die ernstige schade kunnen veroorzaken aan hun CNC-gestuurde zaagmachines. Omdat dergelijke resten niet met zekerheid uit hergebruikt hout te verwijderen zijn, wordt dit materiaal niet toegepast in hun houtskeletbouw. Daarnaast ontbreken sterktecertificaten voor gerecupereerde balken en kolommen, waardoor het gebruik ervan in dragende toepassingen zonder voorafgaande keuring door de stabiliteitsingenieur of architect uitgesloten is. Deze keuringen brengen hoge kosten en logistieke uitdagingen met zich mee, waardoor is besloten hergebruikt structureel hout enkel in niet-dragende toepassingen toe te passen, zoals binnenwanden en het terras.
• Optie 2:
  Doordat het materiaal voor geprefabriceerde houtskeletbouw eerst in een 3D-model wordt uitgetekend en vervolgens nauwkeurig wordt uitgesneden met CNC-machines, kan Omniwood gericht inzetten op het beperken van nieuw materiaalgebruik en het toepassen van gerecupereerde materialen binnen de gesloten materiaalkringloop van het atelier. Bijkomend worden de afmetingen van het hergebruikte schrijnwerk opgenomen in het 3D-model en geïntegreerd in de geprefabriceerde houtskeletbouwelementen.

Hoe is deze beslissing uitgevoerd en eventueel bijgestuurd?

De geprefabriceerde houtskeletbouwpanelen werden vanuit het atelier naar de werf vervoerd en daar met behulp van een mobile kraan op hun plaats gebracht. De montage van de volledige houtskeletstructuur nam vier werkdagen in beslag. De buitenste bekleding van de houtskeletbouw werd pas aangebracht nadat alle panelen correct gemonteerd waren. Hiervoor werd gebruikgemaakt van drukvaste, dampopen en bepleisterbare isolatieplaten die als deel van de buitenafwerking dienen en bijdragen aan de luchtdichtheid en thermische prestaties van het geheel.

Wat is de circulaire ambitie?

Om het gebouw aanpasbaar te maken voor uiteenlopende toekomstige scenario’s, het klimaat optimaal te benutten en zoveel mogelijk materialen te hergebruiken.

Welke opties zijn hoe (met welk instrument) overwogen en onderzocht?

Samen met de opdrachtgever, A Matter of life vof , onderzoekt de architect, OTIK bv, ruimtelijk de verschillende mogelijke scenario's binnen de stedenbouwkundige regelgeving. Tijdens het onderzoek werd de  de ruimtes optimaal te benutten wordt de circulaite uit het gebouw geplaatst. 

Welke beslissing werd uiteindelijk gekozen en waarom?

Hoe is deze beslissing uitgevoerd en eventueel bijgestuurd?